ذخیره آب از آبخوان‌داری 5 برابر ارزان‌تر از سدسازی و بدون تبخیر و لجنی شدن

رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری از اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری در 13 میلیون هکتار از اراضی به عنوان تنها راه نجات بحران آبی کشور تا پایان برنامه ششم توسعه خبر داد و گفت: ایجاد ذخیره آب از طریق آبخوان‌داری پنج برابر ارزان‌تر از سدسازی و همۀ آن بدون تبخیر یا لجنی شدن قابل استفاده است. و باید بیش از پیش حمایت شود.

خداکرم جلالی، معاون وزیر جهاد کشاورزی : بحران آب مساله جدی برای کشور است؛ به گونه‌ای ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده که حدود 90 درصد آن جزو مناطق خشک و 10 درصد جزو مناطق نیمه خشک به شمار می‌رود.

براساس آمارهای موجود سالانه 413 میلیارد متر مکعب نزولات آسمانی در کشور داریم که طی سال‌های اخیر حدود 293 میلیارد متر مکعب آن یعنی بیش از 70 درصد تبخیر می‌شود و اگر بتوان اقداماتی انجام داد که میزان این تبخیر را کاهش داد در واقع استحصال و تولید آب جدید انجام شده است.

 

 طی بررسی‌های انجام شده جذب و تولید آب از نزولات آسمانی در اراضی دارای پوشش گیاهی 18 برابر بیشتر از اراضی فاقد پوشش گیاهی است.

 

بازگرداندن 50 میلیارد متر مکعب آب به سفره‌های زیرزمینی

 می‌توان تا 30 درصد از آب تبخیر شده را که حدود 90 میلیارد متر مکعب است از طریق اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری احیا کرد؛ به گونه‌ای که 17 درصد از این میزان به سفره‌های آب زیرزمینی منتقل می‌شود و 13 درصد نیز به رشد پوشش گیاهی منطقه مورد نظر اختصاص پیدا می‌کند.

 

 

اگر بتوان این طرح را انجام داد در واقع 50 میلیارد متر مکعب از آبی که پیش از این تبخیر می شده را به سفره‌های زیرزمینی انتقال داده‌ایم که این میزان به استحصال آب جدید اضافه می‌شود.

 

براساس مطالعات انجام شده در سطح 13 میلیون هکتار از اراضی کشور می‌توان عملیات آبخیزداری و آبخوان داری انجام داد که این طرح می تواند تنها راه نجات بحران آبی کشور باشد چرا که در صورتی که در هر هکتار از اراضی کشور این عملیات انجام شود حداقل 530 متر مکعب آب تولید می‌شود و از سوی دیگر 9 تن در کنترل فرسایش خاک و چهار تن در کنترل رسوب در هر هکتار از اراضی اثرگذار است.

 

جبران بیلان منفی 11 میلیاردی سفره‌های زیرزمینی

 

 با اجرای عملیات آبخوان‌داری در هر هکتار از اراضی کشور 120 کیلوگرم تولید علوفه افزایش پیدا می‌کند، گفت: با اجرای این طرح می‌توانیم سالانه 11 میلیارد متر مکعب آب را که دقیقا معادل بیلان منفی آب سفره‌های زیرزمینی است، تولید کنیم.

 

براساس گزارشات وزارت نیرو طی سال‌های گذشته 100 میلیارد متر مکعب آب بیش از حد بهره برداری شده است که می‌توان با اجرای این طرح آن را جبران کرد.

 

 وزارت نیرو در یکی از بررسی‌های شرکت‌های وابسته خود در حوزه سد کرخه اعلام کرد تولید هر متر مکعب آب در حوزه این سد قیمت تمام شده‌ای برابر با 1149 تومان دارد در حالی که تولید هر متر مکعب آب از طریق آبخیزداری و آبخوان‌داری 252 تومان یعنی پنج برابر ارزان‌تر از احداث سد تمام می‌شود.

 

عقب‌ماندگی 75 درصدی در اجرای آبخیزداری

 

براساس برنامه پنجم توسعه باید در هشت میلیون هکتار از اراضی کشور تا پایان این برنامه عملیات آبخیزداری انجام شده باشد درحالی که این طرح حداکثر در دو میلیون هکتار در اراضی انجام شده است چراکه اعتبار لازم هیچ گاه اختصاص پیدا نکرد.

 

با توجه به عقب ماندگی حدود 75 درصدی در اجرای عملیات آبخیزداری در برنامه پنجم توسعه  یکی از راه‌هایی که می توان کشور را از بحران آبی موجود نجات دهد اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری است که به عنوان تولید آب سبز معرفی می‌شود. دراین راستا اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری در شورای عالی آب مطرح شده و مورد حمایت قرار گرفته است که درصدد هستیم در سال جاری و سال‌های آینده با حمایت‌های جدی دولت این برنامه را اجرا کنیم.

 

در 75 میلیون هکتار از اراضی کشور می توان عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری را اجرا کرد که تاکنون این طرح در 25 میلیون هکتار از اراضی کشور انجام شده و برای برنامه ششم توسعه مطالعات لازم در سطح 13 میلیون هکتار دیگر از اراضی انجام شده است.