ارزش حقابه و دلیل خشکسالی ایران!!

آب در مسیر خود زیست بوم (اکو سیستم) های پیچیده و پیوسته ای با ترکیب خاصی از گیاهان حشرات و حیوانات به وجود آورده است  (من الماء کل شیء حی)

  اقتصاد ایران قبل از کشف نفت و پی آمد آن استثمار، بر تولید خودکفای کل نیازهای انسان استوار بود. دولت ها می بایست فعالیت های تامین کننده مایحتاج مردم را که در راس آنها کشاورزی بود تقویت کنند.

زیرا روستاها تعیین کننده غذای مردم کشور؛ و شهرها هم مرکز تجارت تولیدات مردم بودند.

 امور دولت هم از اخذ مالیات از تولید کنندگان و تجار تامین می شد.  بنابراین تقویت توان تولید روستاها بسیار اهمیت داشت.

از دانشمندان کمک گرفته می شد تا با وجود بارش کم باران در اغلب نقاط کشور، آب مورد نیاز برای کشاورزی به شکل پایدار تامین گردد. دانشمندانی مانند شیخ بهایی روستا به روستا و شهر به شهر سیستمهای آبیاری را شکل می‌دادند و در اختیار مردم می گذاشتند. با مالیات اخذ شده از تولیدات این روستاها و تجارتِ این تولیدات حیاتی در شهر، پایداری حکومت شکل می گرفت.

 اما از زمانی که پای نفت و کشورهای استعمارگر برای دزدی آن به میان آمد؛ دیگر تکیه حکومت، بر روستاها و تولیدات آن نبود؛ و از همان زمان بی توجهی به روستاها آغاز شد.

 مدیریت آب نیز که قبلاً بر پایه حفظ حقابه ها و گسترش تولید کشاورزی و دامی استوار بود به کل از دست رفت؛ و تبدیل به خدمت رسانی به شهرها به هر قیمت؛ حتی نابودی کشاورزی روستاها و دامداری عشایر شد!!  حتی آمایش سرزمین هم بر مبنای گسترش چند شهر مصرف زده و وابسته به مادر شهرهای اروپا و آمریکا شکل گرفت!!

حقابه روستاها با ساخت سد، غصب شد و به شهرها اختصاص یافت!!  با ساخت هر سد در مسیر رودها، روستاها و محیط زیستِ پایین سد، خشک و بی حاصل شد و ساکنانش به اجبار به شهرها مهاجرت کردند!! روستاهای باقی مانده نیز با تشویق دولت وابسته، به جای تولید مواد غذایی اساسی، به تولید کننده محصولات غیر ضروری و قابل صادرات تبدیل شدند!!

 کشاورزی هم به جای تامین نیازهای اساسی و غذایی کشور، صادرات محور و وابسته به نیازِ بازارهای خارج از کشورشد!!!  

 هنوز هم کشاورزان تشویق می شوند که در کشتزار های خود مواد غذایی غیر ضرور مانند میوه ها و صیفی جات برای صادرات تولید کنند، تا ارز برای واردات گندم و سایر نیازهای ضروری تأمین شود!!

 البته مهمترین علت، غصب حقابه روستاها، با سد سازیست که با تحمیل 75 درصد تبخیر و کم آبی، دست کشاورزان را برای کشت محصولات اساسی بسته است.  و آنها ناچارند با آب کم، در گلخانه ها به تولید محصولات غیر ضروری بپردازند!!

 در واقع برای ایجاد وابستگی به صادرات نفت و سایر نیازهای صنایع صنعتی اروپا و سپس آمریکا، باید تولید کشاورزی ما صادرات محور می شد؛ تا غذای مورد نیاز ما به واردات وابسته شود!!

  روسیه هم محصولاتی صادرات محور دارد اما در زمینه محصولات اساسی کشاورزی مانند گندم، جو و دانه های روغنی!!   زیرا تجربه فروپاشی شوروی به دلیل کمبود مواد غذایی، سبب شد که روسیه تامین مواد اساسی غذایی را در اولویت خود قرار دهد. همین مسئله به نقطه قوت روسیه تبدیل شده؛ به نحوی که تحریم، بیشترین آسیب را متوجه تحریم کنندگان کرده است!!

در مقابل، تحریم محصولات صادراتی ایران، به توان تولید کنندگان ایرانی و ارز مورد نیاز برای واردات محصولات اساسی آسیب زده و به نقطه ضعف ایران در برابر تحریم، تبدیل شده است!!

 اصلاح این شرایط وابسته به پذیرش حق آبه روستاییان، عشایر و شهرهای کوچک است. که در این صورت مهاجران روستایی خواهند توانست به زادگاه خود برگردند.

 جزای نادیده گرفتن این حق، تا کنون گسترش سرطانی شهرهای بزگ و بحرانهای آن، خشکسالی، ریزگردها و فرونشست بوده و برکت را از سرزمین ما گرفته است!!

در واقع تنها چاره، اصلاح مدیریت آب، بازگرداندن حقابه روستاییان، عشایر و سایر تولید کنندگان مواد غذایی است. ( بازگشت به شرایط قبل از هجوم فرهنگ غرب)

 قابل ذکر است که تبخیر آب ایران در مخازن سدها حدود ۷۵ درصد است؛ ولی ادعا می شود که کشاورزان ایران ۹۰ درصد آب کشور را مصرف میکند؟!!  در حالی که حتی در کشت غرقابی آب اضافه بر مصرف گیاه به زمین باز میگردد و در پایین دست به صورت چشمه یا قنات استفاده میشود.

 در واقع میزان تبخیر آب در سدها و آب و رسوبات و گل و لای غیرقابل استفاده آن، به حساب کشاورزانِ بدون حامی گذاشته میشود.

با ساخت هر سد و آبگیری آن، دهها روستا حتی از آب آشامیدنی محروم شده و میشوند!! و چاره ای جز مهاجرت نمی یابند. چون متاسفانه هیچ کسی حقابه آنها را به رسمیت نمیشناسد!!

قابل ذکر است که در حال حاضر حجم مخازن سدهای ایران دو برابر میزان بارش کشور؛ و مهمترین عامل خشکسالی در ایران، ساخت سد، به جای آبخیزداری، آبخوانداری و پخش سیلاب است.

هنوز اغلب شهرهای ما از آب زیرزمینی استفاده میکنند که آلودگی و هزینه استفاده از آن از آب رودها بسیار کمتر است!!

 همانطور که ساخت سد در افغانستان سبب خشکسالی در سیستان و بلوچستان؛ و ساخت سد در ترکیه سبب خشکسالی در عراق، سوریه و ایران شده است!! سدسازیهای ایران نیز به خشک شدنِ منابع زیرزمینی، دریاچه ها، تالابها، مراتع، کشتزارها، روستاها و حتی همین سدها، به دلیل تعدد و حجم بالای آنها، همراه با افزایش سیلابهای مهلک با هر بارندگی شده است.

 این قانون طبیعت و محیط زیست است.

در قانون خداوند هم نادیده گرفتن حقابه، و غصب آن، برکت را از زندگی میگیرد!! و خشکسالی توام با سیلاب!! حاصل آن است!!