احداث سدهای زیر زمینی در کرمان با روشهای نوین
حمیده حبیبی کارشناس هواشناسی استان کرمان :
خشکسالی همچنان در کرمان حاکم است و وضعیت بارندگی در کرمان مطلوب نیست و پیش بینی ما برای برخی از مناطق استان ادامه این روند است به خصوص در جنوب کرمان با مشکل شدید کمبود بارش مواجه هستیم.
برای رفع مشکل بی آبی باید به سمت روشها نوین برداشت آب، انتقال آب و نگهداری برویم
برداشتهای منفی از منابع زیر زمینی موجود در حال حاضر موجب کاهش سطح آب ها نیز شده است.
در این شرایط و در حالیکه بسیاری از سدهای ساخته شده در استان کرمان با تبخیر و کمبود شدید آب مواجه هستند کارشناسان کرمان به راهکاری مطلوب برای رفع بخشی از مشکلات کم آبی روی آورده اند که ساخت سدهای زیر زمینی در کرمان است.
تا کنون چندین سد از این نوع در کرمان احداث شده است و روند ساخت و افزایش تعداد این سدها ادامه دارد.
نوع ساخت این سدها به گونه ای است که کمترین میزان هدر رفت آب، در زمان نگهداری آب ایجاد می شود و نوعی برداشت از طبیعت است به همین دلیل میزان صدمات بصری و فیزیکی به محیط اطراف به حداقل کاهش می یابد.
عدم تبخیر آب در سدهای زیر زمینی
ساخت این سدها از سال ۸۹ در دستور کار قرار گرفته است و پروژه های مختلفی در این زمینه در دست اقدام است.
محمد صادقی، کارشناس سازه های آبی: این سدها از نوع جدید پروژه های سد سازی هستند که در ایران در دستور کار قرار گرفته است هر چند در سایر نقاط دنیا سالهاست از این نوع سازه ها استفاده می شود اما در ایران طرحهای نو محسوب می شوند. این روش به خصوص در مناطق کویری و با تابش بالای آفتاب کاربرد دارد و عملا از تبخیر آب جلوگیری می کند و می تواند از اتلاف منابع آبی بکاهد.
پس از بررسیهای کارشناسی جریانهای آبی در زیر زمین شناسایی و مسدود می شوند و ذخایر آبی در مسیر این آبراههای زیر زمینی ساخته می شود و آب در این مخازن در زیر زمین نگهداری می شود بطوریکه اگر فردی در این محل حضور پیدا کند گمان نمی برد بر روی میلیونهای لیتر آب قرار گرفته است.
احیاء مجدد کشاورزی در دشتهای خشکیده
هم اکنون در استان کرمان در برخی مکانها که به دلیل خشکسالی سالها کشاورزی منسوخ شده بود بار دیگر کشاورزی از سرگرفته شده است
در این خصوص می توان به منطقه توتک در بخش راین شهرستان کرمان اشاره کرد.
این سدها در ابعاد مختلف در برخی شهرستانهای دیگر استان کرمان نیز در دستور کار قرار دارند و به نظر می رسد می توانند زمینه لازم را برای مقابله با خشکسالی فراهم کنند.
محمد عرب معاون منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کرمان می گوید: این طرح در استان کرمان با جدیدت ادامه دارد و برای نخستین بار نیز در استان کرمان مورد اجرا قرار گرفته است.
ظرفیت این سدها کمتر از سدهای سطحی است اما مزایایی از جمله برطرف شدن مشکل آب رسانی در مناطق دارای خشکسالی و کوچکتر دارند
وی افزود: چهار سد زیرزمینی در میانرود راور، حرمک گلباف، کندر کهنوج و توتک راین به بهره برداری رسیده و طرح مطالعات ساخت دو سد زیر زمینی بر رودخانه های شیرین رود و رود شور راور و چهار سد زیرزمینی کشیت، پشوییه، کهنوج شاه و سامون روستای جهر در حوالی اندوهجرد شهرستان کرمان درحال اجراست.
این روش می تواند به راهبری مطمئن برای گذر از خشکسالی در کرمان تبدیل شود و گامهای موثری در این خصوص در حال برداشته شدن است.
کم هزینه بودن احداث، مزیتهای بهداشتی و عمر بالای پروژه ها از جمله خصوصیتهای این طرحهاست.
mehrnews.com/xrT2F